اختلال دو قطبي و راه هاي درمان آن
قبل از هر چيز با انواع اختلات رواني در علم روانشناسي آشنا شويم
از جمله ويژگيهاي اصلي اين اختلال ميتوان به كمبود تعامل و ارتباط در چند حوزه از زندگي و الگوهاي محدود و تكراري رفتار اشاره كرد. بنابر تاكيد DSM، علائم اختلال طيف اوتيسم بايد در اوايل دورهي رشد وجود داشته باشد و باعث نقص قابل توجه در حوزههاي مهم زندگي، مانند عملكرد اجتماعي و كاربردي، شود.
اختلال بيش فعالي ، كم توجهي (ADHD)
ويژگي اين وضعيت همان الگوي بيشفعالي-تكانشگري يا بيتوجهي است كه در عملكرد طبيعي فرد اختلال ايجاد ميكند و در دو يا چند محيط، اعم از خانه، محل كار، مدرسه و مناسبات اجتماعي، ظاهر ميشود. در راهنماي DSM-5 تاكيد شده كه چند مورد از علائم اين اختلال بايد تا قبل از ?? سالگي وجود داشته باشد و روي عملكرد اجتماعي، شغلي يا تحصيلي فرد تاثير منفي بگذارد.
اختلال دوقطبي و موارد مربوط به آن
اختلال دوقطبي از طريق دگرگون شدن خلقوخو و تغيير در فعاليت و سطح انرژي قابل تشخيص است. اغلب در اين اختلال، فرد نوساناتي بين روحيهي بالا و دورههاي افسردگي تجربه ميكند. به اين روحيات عالي و پرانرژي، جنون يا شيدايي خفيف ميگويند.
شيدايي
وضعيتي كه فرد در آن احساس سرخوشي و زودرنج بودن دارد و ميزان انرژي و فعاليت او بيشتر ميشود. از جمله ويژگيهاي دورهي شيدايي ميتوان به احساس حواسپرتي، زودرنجي و اعتماد به نفس بالا اشاره كرد. افرادي كه شيدايي را تجربه ميكنند، بيشتر مستعد انجام دادن فعاليتهايي هستند كه ممكن است پيامد بلندمدت منفي داشته باشد (مثل شرطبندي و خريدهاي يهويي)
اختلال دو قطبي
در صورت مشاهده چنين رفتاري حتما با مشاوره روانشناسي او را از اختلالي كه دارد آگاه كنيد. مشاوره خانواده روانشناسي آوان پيشنهاد ميكند اگر در ميان افراد خانواده چنين كسي را داريد خودتان نيز از مشاوره غافل نشويد. رفتار افراد خانواده با چنين فردي بايد از روي آگاهي باشد. او را درك كنند و كمك كنند راه درمان پيش بگيرد. او به دليل اختلالات رفتاري از خواسته ها و علايق خود رنج ميبرد. او فردي دو شخصيتي ميشود. فردي كه سردرگم رفتار ناخواسته خويش است. او دچار اختلال شخصيت شده است. او نميداند چه چيزي را براي هميشه دوست دارد و چه چيزي را دوست ندارد. او دچار اختلال دو قطبي يا مانيا شده است.
علائم اختلال دوقطبي
علائم اختلال دو قطبي عبارتند از : رها كردن معشوقه اي كه از سويداي جان دوست دارد. رها كردن هنر، ورزش يا شغلي كه با علاقه مندي فراوان شروع كرده است. از ديگر علائم اختلال دو قطبي رها كردن تحصيلات است. او در بيشتر موارد به دنبال مقصر ميگردد و در چرخه رفتاري خود با مقصرهايي كه در ذهنش ساخته بدخلقي و پرخاشگري ميكند. از علائم اختلال دو قطبي علاقه به تنهايي است. او دوست ندارد در جمع حاضر شود. به مادر وابستگي مفرط دارد و بيشتر ترسو بار مي آيد. اما همين فرد ترسو زماني هم جرئت به خرج داده و با ديگران درگير ميشود و به ضرب و شتم ميپردازد. بيشتر نا اميد است و حرف از خودكشي ميزند. حتي اقدام به خودكشي نيز ميكند. اما نا اميد نباشيد. اين اختلال درمان دارد.
تعريف اختلال دو قطبي
تعريف اختلال دو قطبي ازنامگذاريش پيدا است. در تعريف اختلال دو قطبي ميتوان گفت : اختلال خلقي كه ثابت نيست و تغيير ميكند. ديگر تعريف اختلال دو قطبي گاه افسرده بودن و گاه پرنشاط وافر بودن است كه به حالت دوم مانيا گفته ميشود. اين اختلال به سه دوره شديد، متوسط و خفيف تقسيم ميشود. در حالت شديد ممكن است دچار بهت نيز شود. در اين حالت حرف نميزند و فقط به يك نقطه خيره ميماند. كه با دارو وگاه بستري شدن بهبود مي يابد. بطور كلي دوران زندگي اين افراد به دو دوره افسردگي و يا شيدايي ميگذرد. در دوران افسردگي كم تحرك و بي انرژي و در دوران شيدايي پر انرژي و پرتحرك. در دوران افسردگي تمايل به انجام هيچ كاري حتي نظافت شخصي ندارند و در دوران شيدايي شادمانه به آرزوهاي دور و دراز جامه عمل ميپوشانند.
ابتلا به اختلال دو قطبي
ابتلا به اختلال دو قطبي احتمال ميرود ژنتيكي باشد. ابتلا به اختلال دو قطبي در اثر فشارهاي روحي فراوان در زمان كودكي يا بارداري مادر هم ممكن است بوجود بيايد. كودكاني كه دچار تعرض جنسي يا جسمي بوده اند نيز در معرض چنين بيماري هستند. با اين بيماران بايد مدارا كرد چون تصميم ها و خلقشان در كنترلشان نيست. مگر مداوا شوند
معمولاً، تغييرات غيرعادي در روحيه و انرژي به شكل فعاليت بيشازحد و ناتواني در انجام عملكردهاي روزمره نمود پيدا ميكند. ناتواني ناشي از اختلالات دو قطبي ميتواند شديد باشد و منجر به آسيب روابط، شغل يا عملكرد فرد در مدرسه و حتي خودكشي شود.
اختلال دوقطبي در زنان دوقطبي و مردان انواع مختلفي دارد. منظور از اختلالات دو قطبي نوع ? وضعيتي است كه فرد در آن بهمدت دست كم يك هفته دچار يك دورهي كامل شيدايي ميشود. در اين وضعيت ممكن است افسردگي را هم تجربه كند يا نكند. ممكن است علائم شيدايي آنقدر شديد باشد كه فرد به بستري شدن نياز پيدا كند.
اگر فرد درحال حاضر يا درگذشته دچار يك دوره هيپومانيا شده باشد، كه حالت خفيفتر شيدايي است و حداقل چهار روز متوالي طول ميكشد، و درحال حاضر يا در گذشته يك دوره افسردگي عمده را نيز تجربه كرده باشد، اختلال دوقطبي نوع ? رخ داده است. به تغيير مكرر روحيه از هيپومانيا به افسردگي طي دست كم دو سال در بزرگسالان، اختلال خلقي يا خلق ادواري ميگويند.
بسامد بروز اين اختلال در زنان دوقطبي و مردان يكسان است و متوسط سن بروز آن ?? سالگي تخمين زده شده است. با اين حال، ممكن است اختلال دوقطبي از كودكي آغاز يا در اواخر عمر ظاهر شود.
اختلالات دو قطبي معمولا بيماريهاي مزمني هستند و فرد بايد تا پايان عمر تحت نظارت باشد. بيش از ?? درصد از كساني كه دچار يك دوره شيدايي ميشوند، باز هم دورههاي شيدايي يا افسردگي را تجربه ميكنند.
عملكرد و ساختار مغز
برخي از مطالعات نشان ميدهد كه مغز افراد مبتلا به اختلال دو قطبي ممكن است با مغز افرادي كه اختلال دو قطبي يا اختلال رواني ديگري ندارند، متفاوت باشد. كسب اطلاعات بيشتر در مورد اين اختلافات ممكن است دانشمندان را در درك اختلال دوقطبي كمك كند و تعيين كند كدام روش درماني در اين بيماري به بهترين شكل ممكن روي فرد تأثير ميگذارد، ارائه دهندگان مراقبتهاي بهداشتي، برنامه تشخيص و درمان را بر اساس علائم و تاريخچه فرد بنا ميكنند نه تصويربرداري از مغز يا ساير آزمايشهاي تشخيصي.
ژنتيك
برخي تحقيقات حاكي از آن است كه افراد با ژنهاي خاص به احتمال زياد به اختلال دو قطبي مبتلا ميشوند. تحقيقات همچنين نشان ميدهد افرادي كه والدين يا خواهر و برادري دارند كه به اختلال دو قطبي مبتلا هستند، به احتمال زياد خود فرد نيز به اين بيماري مبتلا خواهد شد. بسياري از ژنها درگير هستند و هيچ كس نميتواند تعيين كند كه كدام ژن باعث اين اختلال ميشود. كسب اطلاعات بيشتر در مورد چگونگي نقش ژنها در اختلال دو قطبي ميتواند به محققان در توسعه درمانهاي جديد كمك كند.